donderdag 28 april 2011

Ebooks eregallerij


Het zal de bibliotheekmedewerkers die een beetje actief zijn op twitter niet ontgaan zijn dat bibliotheek.nl vandaag de eBooks eregallerij de lucht in heeft geschopt. Ik heb alle begrip voor het feestje en de blijdschap bij de lancering want het ziet er allemaal gelikt uit (de App net gedownload en ook op de iPad oogt het fraai en herkenbaar) en de behoefte aan concrete resultaten is na jaren van beloftes en kweken van verwachtingen natuurlijk erg groot.
Dan hoort er nu natuurlijk een maar te komen en zure en cynische opmerkingen. Ga ik even niet doen. Ook ik ben blij met een toonbaar resultaat en hoop dat nu in dit tempo (nog geen 3 weken geleden hadden we de digitale etalages - en dat is toch een mooie interval) nieuwe functionaliteiten mogen blijven verwachten.

dinsdag 19 april 2011

Knoppensessie WLWI door bibliotheek.nl

In het kader van de aansluiting op de digitale infrastructuur verzorgde bibliotheek.nl vanmiddag in Limburg een zogenaamde knoppensessie. In tegenstelling tot de verwachtingen die de naam knoppensessie opriep was het helaas nog niet mogelijk om zelf achter de knoppen te gaan zitten, wel was het de bedoeling om inzicht te geven in de actuele stand van zaken bij bibliotheek.nl en de planning met betrekking tot de implementatie van de white label website infrastructuur, (WLWI)
Het onderstaande architectuurplaatje wordt bij de uitleg als vertrekpunt genomen. Ook belangrijke uitgangspunten bij de bouw van de WLWI worden genoemd: widgetizen  website; herbruikbare componenten die op verschillende CMSsen en binnen sociale netwerken moeten kunnen werken ontwikkelen; drempels vrij, mogelijkheden bieden aan bibliotheken en klanten om informatie te delen.

Het plaatje is even niet duidelijker maar van onder naar boven worden 3 lagen onderscheiden:
onderin de datalaag met componenten DCR (contentverzamelbak met o.a. Gids) en de servicebus die met allerlei andere zaken (zoals de bibliotheeksystemen) verbind.
In het midden de componentenlaag met het widgetplatform waarin de herbruikbare componenten (die meestal widgets worden genoemd) worden geplaatst. Deze geven samen met de data een resultaat dat voor het publiek zichtbaar wordt gemaakt door middel van de presentatielaag. De componenten worden voor de bibliotheken zichtbaar gemaakt in de widget shop/store. Hiervan wordt het gebruik bijgehouden en hier kan ook verrekening plaatsvinden tussen de afnemer en de maker van een component.
Bovenaan tenslotte de presentatielaag: een cms dat gebruik maakt van de componenten (widgets), die door het invullen van de parameter (geografisch, trefwoord, andere selecties) in de betreffende presentatie (website,  dossier, ...) relevant zijn. In dit CMS bevindt zich de template (het kader) waarbinnen de componenten geplaatst worden.
Als dit geheel als service wordt afgenomen bij bibliotheek.nl, dan is de template volledig in landelijke huisstijl geregeld. Wil de bibliotheek gebruik blijven maken van een eigen CMS dan zal dit de mogelijkheid bieden om eigen functionaliteit maar vooral ook de eigen huisstijl te voeren. Wel is het voor deze bibliotheken mogelijk om de content uit de DCR te gebruiken.

Twee voorbeelden worden genoemd die in de WLWI zijn gebouwd:
de vorige week opgeleverde digitale etalages en de voor eind volgende week aangekondigde eregallerij e-books (link werkt nog niet preview mogelijk op www.bibliotheek.nl/eregallerij)
Vanaf september is ook aansluiting voorzien van lokale bibliotheken met lokaal zoeken en mijnfunctionaliteit. De complete menukaart is in ontwikkeling.

Benoemde problemen in de sessie:
Probleem huisstijl binnen WAAS vooralsnog niet opgelost voor hybride (multidisciplinaire) organisaties. De template voor de website vanuit de WAAS is inlandelijke huisstijl. Widgets in store zijn ook op die manier geskind en moeten dan door bibliotheken zelf worden aangepast. Wel bedoeling om hier in toekomst een oplossing voor te realiseren, maar die is nog niet in beeld. Tot die tijd gaat het om verzinnen hoe je datafeed in eigen website gaat integreren.

Een 2e praktische probleem dat langskomt is formulieren-module. Het hangt heel erg af van de wensen hoe dit moet worden opgelost. Dit zou in een GAPanalyse naar voren moeten komen. Afgesproken wordt deze zo snel mogelijk vorm te gaan geven. Mogelijk kan dit aan de hand van een template die door de bibliotheken kan worden ingevuld en ook wordt gedacht aan het opstellen van een menukaart waarin de mogelijkheden en de zaken die door bibliotheek.nl in ontwikkeling zijn genomen op gebied van widgets worden getoond.
Afhankelijk van de gaten die vallen tussen de wensen van de bibliotheek enerzijds en de menukaart anderzijds kan bibliotheek.nl of de betreffende bibliotheek besluiten om bepaalde functionaliteit te ontwikkelen of om voor andere oplossingen (zoals voorlopig blijven voeren van eigen CMS) te kiezen.

Getoonde werkende voorbeelden
 Aanwinstenwidget
Selecteren in de widgetstore en dan aanpassen met eigen gegevens. Lijstjes moeten nu nog handmatig worden voorgesteld, maar moeten straks automatisch vanuit NBC worden gegenereerd.
Voor plaatsen widget is nodig om in te loggen met verstrekt account (ook om te kunnen weten hoe vaak en voor wie de eigen aangepaste widgets zijn. Na doen eigen aanpassingen kan deze vervolgens in het publicatiecms worden getoond door simpel te selecteren en in cms te plaatsen op plek waar je wil dat hij wordt getoond.

Beeldbank
Wordt nu aan gebouwd en kan al worden gevuld. Met name handig is het automatisch sizen van de afbeeldingen voor de verschillende presentaties (thumbnail, detailbericht, mobiele toepassing e.d.). In de metadata worden ook de zaken rondom rechten en gebruik door anderen vastgelegd. Er is ook al een bijbehorende fotoalbumwidget.

Eerste conclusie
Het is goed om te zien dat er voortgang getoond kan worden en dat langzamerhand steeds meer zaken ook voor de bibliotheken helder worden. Veel zaken laten echter ook (te) lang op zich wachten. De GAPanalyse wordt al lang aangekondigd, maar de hulpmiddelen hiervoor worden tot nu toe niet geleverd. Ook is er nog geen duidelijke planning gecommuniceerd en wat het gaat kosten is helemaal niet aan de orde geweest.
Ook vind ik dat bibliotheek.nl te veel aan het verkopen is terwijl mogelijk grotere voortgang is te boeken door samen op te trekken met de bibliotheken die aan de slag willen en graag een aantal problemen zouden willen oplossen door aan te sluiten op de landelijke infrastructuur.

excuus vooraf: de tijd ontbreekt me om het bovenstaande verhaal nog even kritisch ook het verhaal van Jan Klerk over de knoppensessie heb ik nog niet gelezen. Ben benieuwd naar overeenkomsten/verschillen. Kom hier misschien later nog op terug.

zaterdag 16 april 2011

Zo maar een zaterdagochtend

Vanmorgen in Helmond op de markt hoorde ik de volgende conversatie tussen een marktkoopman en een voorbijganger op leeftijd. Nou ja, of het een echte conversatie was weet ik eigenlijk niet, ik kon alleen de voorbijganger verstaan en werd al snel weer aan de mouw getrokken, maar vond het leuk genoeg om even vast te leggen.

" ... zo'n telefoon, met twitter erop.
Weet je wat dat is? Twitter?"
...
"Twitter dat is dat ze altijd weten waar je bent en wat je aan het doen bent. Dat noemen ze sociale media"
...
"Sociaal noemen ze dat. Alles van je weten. Dat is toch niet normaal meer! Asociaal ..."

Ben bang dat deze meneer het minstens zo asociaal vindt dat zijn woorden nu hier zijn vastgelegd - en gelijk heeft hij.

dinsdag 12 april 2011

Digitale etalages



Vandaag wordt op het congres van de plusbibliotheken de website digitale etalages officieel ten doop gehouden. In mijn beleving is dit, na de ideale webpresence van de Bibliotheek Deventer,  het tweede voor het publiek zichtbare resultaat van de digitale bibliotheek. Nog niet alles aan de achterzijde zal volledig op basis van de digitale infrastructuur werken, maar onderdelen uit de WLWI worden gebruikt voor de redactieomgeving en het publiceren van de website. Verder wordt voor de titelinformatie een verbinding met de GGC (NBC) gemaakt.
De website ziet er fraai uit en ik gun de etalages veel tevreden bezoekers.

vrijdag 1 april 2011

Kathy Dempsey #db2011

Kathy Dempsey begint met het beloven van een leeslijst die later op de essentials-website zal worden geplaatst. We hoeven dus niet op te letten :-)

Heb dit wel gedaan omdat ik veel verwacht van haar verhaal, dat jammer genoeg wel een heel lange inleiding kent en heel veel lijkt op hetgeen ze 2 jaar geleden tijdens UgameUlearn ook al eens vertelde. Jammer, had liever meer over "true marketing"gehoord.. Het was nu vooral Kathy Dempey-marketing, waar gastheer Erik Boekesteijn vrolijk aan meedeed. Aangenaam, maar ik had hier meer van verwacht. (toevoeging 1 april)


Voor de komst van  internet was leven voor bibliothecaris een stuk eenvoudiger. Waren voor grote groepen mensen nodig om weg in informatieaanbod te vinden. Nu kan iedereen publiceren en heeft iedereen toegang tot informatie. Kathy verwijst naar het "beyond books"-symposium van volgende week dat zoekt naar verbinding bibliotheek en journalisme.

Volgens Kathy is het een vreemde gedachtenkronkel dat alles wat online is, gratis is. Auteurs, servers, etc. hoeven niet betaald te worden. Hierdoor proberen met name grafici ook steeds meer te voorkomen dat hun werk online wordt gezet.
Strategieën veranderen: minder initieel drukken en deze alleen naar voorhoede (recensenten e.d) sturen om te zien hoe het valt. Pas bijdrukken indien behoefte er is en verder als eBook in de markt zetten.
Antwoord voor bibliotheken, uitgevers en anderen kan worden gevonden met "true marketing". Helaas te weinig tijd om daar dieper op in te gaan. Check site, lees boek.



Kathy Dempsey gaat tenslotte uitgebreid in op de discussie over de plannen van uitgeverij Harper Collins om het aantal uitleningen van een eBook te maximeren op 26 (zie ook linkedin voor een discussie die hierover in Nederland ook werd gevoerd) Daarna moet het eBook opnieuw worden gekocht. Ze zet 2 gezichtspunten naast elkaar: eenmaal volstrekte verwerping van de gedachte uitmondend in een ebook user bill of rights  en eenmaal de suggestie om in overleg met Harper Collins te gaan en het initiatief positief te benaderen vanuit de gedachte dat deze uitgever in elk geval iets probeert te regelen voor uitlenen ebooks.

Livebloggen met de iPad vanaf #db2011


Gisteren tijdens DBupdate live verslag gedaan van een aantal presentaties vanaf de iPad. Is me op zich goed bevallen omdat dit toch wat minder kilo is dan de laptop. Ook het niet hoeven opladen tussendoor (al die conferentiezalen hebben schrijnend gebrek aan stopcontacten) is een heel groot pluspunt. Heel vervelend is die verrekte spellingscontrole die de hele tijd goed gespelde, Nederlandse, woorden vervangt door de meest vreemde, niet van toepassing zijnde woorden. Blijkt ineens dat er een heel andere tekst staat dan je hebt bedoeld te tikken. Vervolgens navigeert het dan toch een stuk minder dan een mousepad (of ben ik gewoon onhandig?). Hetzelfde geldt voor het snel opleuken van de tekst, even snel een afbeelding plakken of een linkje invoegen vind ik toch niet zo handig.
Gelukkig ontving ik een aantal positieve reacties, dus in het kader van inhoud is belangrijker dan vorm is het zeker voor herhaling vatbaar. Ik weet ook zeker dat het achteraf schrijven van een blog over DBupdate wegens gebrek aan tijd niet was gelukt. Zal nu met terugwerkende kracht de posts van gisteren nog maar even opleuken en heb er nog 1 af te werken. Verder verwijs ik graag naar het blog van Jan Klerk die Frans Rikhof langer wist bij te houden dan ik en het ook nog wist op te brengen om Gert Goris slides over te tikken tot een verhaal.
Op de site van Essentials is buiten een verslag van de Digitale Bibliotheek Award  (nog) niets te vinden aan links, slideshows etc. ondanks de belofte van Kathy Dempsey dat ze voor een leeslijst zou zorgen.
Inmiddels zijn de presentaties gepubliceerd. Zie hier