maandag 24 december 2012

Colibre, innovatieplatform voor bibliotheken


fier&faam PREZI presentatie Colibre Bibliotheekhuis Limburg from Rixt Feenstra on Vimeo.

Bij het zoeken naar een afbeelding voor de Bibliotheekhuis RIP-post kwam ik deze presentatie weer tegen. Ik heb hier nog niet eerder aandacht aan besteed omdat de ontwikkeling van dit innovatieplatform zich nog in een pril stadium bevindt, maar ik verwacht hier komend jaar heel veel van.

Bibliotheekhuis 2004-2012


Vorige week woensdag hadden we de laatste kerstborrel bij Bibliotheekhuis Limburg. Per 1 januari fuseren we met Cubiss en gaan we als Cubiss Next verder. Ik heb niet de behoefte om de geschiedenis van Bibliotheekhuis te schrijven, maar helemaal ongemerkt wil ik het hier ook niet laten passeren. Al was het maar omdat ik er een aantal hele mooie jaren heb gehad.

Toen het Bibliotheekhuis werd opgericht was ik met een aantal collega's vooral verantwoordelijk voor het bibliotheeksysteem en allerlei daarvan afgeleide diensten voor Limburgse bibliotheken. Daarnaast was ik als projectmedewerker betrokken bij een aantal ICT-vernieuwingsprojecten. Van medewerker werd ik al snel projectleider en de bibliotheekautomatisering raakte snel verder op de achtergrond.
Succesvolle projecten die nu bij mij boven komen zijn de implementatie van Landelijk Lenen in Limburg (nu heet dat Aanvragen); de chatbot die automatisch "aladin"-vragen kan beantwoorden; het kennissysteem; de aanleg van het glasvezelnetwerk; de migratie van Concerto naar Bicat; de digidorpen.

De laatste jaren was ik ook lid van het MT en heb me in die rol vol ingezet voor  de fusie met Cubiss. Eerst als zogenaamde kwartiermaker ervoor gezorgd dat Brabanders en Limburgers die met dezelfde onderwerpen bezig waren werden gekoppeld en daarna als eerste Limburger zelf alvast een beetje aan de slag gegaan in Tilburg. Ik weet daardoor ook zeker dat het helemaal goed gaat komen met de nieuwe club.



vrijdag 21 december 2012

Dag 2 Middelburg #idd12 en #b2d2012


Joe Murphy's aftrap  van de bibliotheek3daagse viel me eerlijk gezegd redelijk tegen. Mij een beetje teveel 23 dingen in 100 slides zonder dat hij er echt veel aan toevoegde. De temperatuur in de kerk hielp mogelijk ook niet, maar ik vond het weinig inspirerend.


Eerder vandaag was dat gelukkig beter. De innovatiedoedag gaf me een hoop ideeën en aanknopingspunten om mee aan de slag te gaan. Leuke mensen met de goede intenties. Met een iets andere opzet was er misschien meer uit te halen geweest, maar dat zijn de lessen voor de volgende keer die er hopelijk komt.
Jan Klerk heeft een aantal impressies op zijn blog geplaatst . Maar helaas ook alweer verwijderd.

Gelukkig is er ondertussen een mooi verslag van Jeanine Deckers en een "officieel verslag"

donderdag 13 december 2012

Hoe breng je innovatie tot wasdom? #b2d2012


Marc Maes van Deloitte trapt af en signaleert aantal zaken die van invloed zijn op producten en diensten: globalisering heeft gevolgen, maar ook de levenscyclus van producten wordt steeds korter. Van belang voor overleven om te weten waar de markt "morgen" behoefte aan heeft. Veranderingen gaan zo snel dat nieuwe productenner dus tijdig moeten zijn. Bij Deloitte is het nu de kunst om de medewerkers te helpen om ideeen tot realisatie te laten komen.
Randvoorwaarden: top moet zich verantwoordelijk voelen voor innovatie en hierin leiderschap tonen, kosten gaan voor de baat uit, zorg voor een duidelijk proces met beslismomenten, mensen zijn voor 80% de basis voor het succes. Actief betrekken van mensen is noodzakelijk, is cultuur waar voortdurend op moet worden ingezet.
Innovatie kan door nieuwe producten te introduceren, maar ook door nieuwe markten aan te boren.
Innovatie uitgedrukt in 1111 punten: Idee hebben is 1, geld ophalen om idee uit te werken is 10, realiseren is 100 en vervolgens succesvol in de markt zetten is 1000. Met name dit laatste wordt in de praktijk vaak vergeten.
Overigens ook van belang om jezelf grote doelen te stellen. Daarna pas gaan afvragen hoe je dat het beste kunt gaan doen.




Norma Verheijen kijkt nog even terug op rapport commissie Calff, die het (gezamenlijke) innovatieve vermogen van de branche niet best vond. Is sindsdien behoorlijk verbeterd meent Norma en zijn ook de nodige resultaten al geboekt. SIOB heeft een heuse innovatie-agenda. Deze heeft vooral betrekking op het innovatieproces. Pijlers zijn de digitale bibliotheek, de geintegreerde bibliotheek en contextualisering.
Belangrijke ontwikkeling hierbinnen is biebtobieb. Marjolein Oomes licht toe.
Bibliotheken hebben belangrijke overeenkomsten in organisatiesoort (kennisorganisatie) en problemen. In oplossingensfeer toch nog te vaak sprake van op meerdere plaatsen zelfde wiel uitvinden. Landelijk platform biebtobieb moet zorgen voor samenwerking tussen bibliotheken men efficiency en versterken innovatiekracht. Dit laatste zowel voor individuele bibliotheken, maar ook voor de sector als geheel.
Om het goed te laten slagen is randvoorwaarde dat er gemodereerd wordt op het platform. Het platform is niet af, maar staat in de steigers. Begin 2013 wordt toegang gegeven aan deelnemers. De tijdlijn wordt getoond, ook kunnen deelnemers profielen aanmaken waarbij vooral wordt ingezet op het delen van de expertisegebieden.


Mensen zijn vertellers. Mark Mieras #b2d2012

Boeiende presentatie  van Mark Mieras over wat verhalen met hersenen doen.
In prehistorie was nog geen schrift, dus mensen moesten verhalen vertellen bij de kampvuren. Schrift bestaat pas relatief kort en vertellen heeft ons gevormd zoals neurologische onderzoeken aantonen.

Interactie is noodzakelijk om hersenen in werking te zetten. Mensen zitten vol met spiegelneuronen: onze lach en huilspieren worden geactiveerd als iemand tegenover huilt of lacht. Dit is ook waar voorlezen op appeleert. De een leest de ander resoneert.
Hardop herhalen geeft grip.

Mieras toont met beelden van hersenactiviteit aan dat we bij lezen ons identificeren met hoofdpersonen. In hersenen wordt dat deel geactiveerd dat in verhaal wordt beschreven.

Hersenen in rust gebruiken meer energie en zijn op dat moment bezig met "het schrijven van een verhaal" gaat om herinneringen, toekomstverhalen, maar ook morele zaken en problemen. Een mens schrijft in zijn leven 100.000 boeken op die manier. Hersenen brengen hier ordening in aan en kunnen selecteren.

Mark besluit met oproep om voorlezen terug te brengen naar publieke domein. Niet alleen voor kinderen. Bibliotheek moet helpen om uit zee aan informatie de goede selectie te maken. We leven in tijd van overvloed en selectie is belangrijker dan ooit.
Bibliotheken zijn verder plek om te praten over boeken...

Openbare bibliotheken leveren open data #b2d2012

Ruwe aantekeningen in blogger-app hieronder. Later ietwat gefatsoeneerd...

Donderdagmorgen de B2D gestart met een sessie over Linked Open Data door  Nikki Timmermans en Maarten Zeinstra van Kennisland. Kennisland is netwerk gestart onder denaam open cultuur data. Dit netwerk is met name bedoeld voor musea, bibliotheken en erfgoedinstellingen. Bevat data over instellingen zoals openingstijden, en bibliografische gegevens. De data zijn zodanig beschikbaar dat deze hergebruikt kunnen worden, dit is ook toegestaan door middel van een open licentie.

5 sterren van Berners-Lee zijn hierbij uitgangspunt. Elke ster gaat stapje verder qua "openheid" en 5 sterren is hoogst haalbare. Op dat moment zijn data via open standaarden beschikbaar via linked open data-systemen.

Heel veel instellingen nu bezig om data open aan te bieden. Voorbeeld Library of Congress die data via API beschikbaar stelt en daarmee mogelijk maakt voor anderen om dit te hergebruiken. Openlibrary.org maakt hier bijvoorbeeld gebruik van.

Voor Nederland moet er nu werk worden verricht om de vertaaltabellen tussen wkpedia en dbpedia te verbeteren. Zie hiervoor verder op nl.dbpedia.org.
Als voorbeelden van toepassingen van Open Data worden genoemd de apps "hier was het nieuws" en "museapp.org".

Martijn gaat in op de beperkingen m.b.t. open data en de licenties die hier normaal gesproken worden gebruikt. Auteursrecht is volgens Martijn op veel open data niet van toepassing omdat dit meestal niet om uitgebreide teksten gaat. Het is wel van belang om vervolgens goed aan te geven dat data open beschikbaar zijn en onder welke voorwaarden. Creative Commons is hiervoor gebruikelijke oplossing.
Copyright is vooralsnog erg lang van toepassing, minimaal 70 jaar, maar kan nog veel langer zijn. Creative commons is sinds jaar of 10 mogelijkheid om werken onder beperkende voorwaarden vrij te geven.

Metadata is beschrijvende en content is eigenlijke werk. Metadata is meestal niet beschernd of mogelijk zelf gemaakt. Is vrijwel altijd beschikbaar onder CC-0 voorwaarden (vrij beschikbaar). Zitten rondom databanken nog wat beperkingen binnen Europees recht om het handig te maken.

Europeana stelt metadata onder CC-0 beschikbaar.
OCLC heeft ander licentie-model onder naam Open Data Commons met naamsvermelding. Dit is lastig als je door data uit verschillende databases door elkaar wil prestenteren. Ook zijn ODC en CC licenties bij hergebruik niet te combineren. Deels is dit te omzeilen door OCLC-data via Europeana binnen te halen, daar zijn ze via CC-0 bechikbaar.

Waar uitgevers beperkingen opleggen via contracten dan is dat bovengeschikt. Dit is o.a. De beperking waar NBD gebruik van maakt. Kennisland raadt aan hiervoor Open Data alternatieven te zoeken.

maandag 10 december 2012

De 4daagse van Middelburg #idd12 #b2d2012


Tot nu toe heb ik me nog niet echt verdiept in het programma van de Bibliotheek2daagse. Bij het inschrijven kon ik kiezen uit een groot aantal minisessies en op de titel heb ik er toen redelijk random een aantal aangevinkt. Morgen met behulp van de speciale conference-app maar eens een programma uitstippelen en dan vervolgens op vrijdag tot de ontdekking komen dat ik van de aangevinkte zaken er buiten het feest maar 2 heb gedaan ;)

1 sessie staat niet in de App, want is niet echt onderdeel van de 2daagse, maar geeft me wel de meeste energie: de zogenaamde Innovatie Doe Dag (IDD) van woensdag. Boeiend gezelschap en spannende opzet van de dag. Een cadeautje om hierbij te mogen zijn.

De hele IDD-idee is door Jeanine Deckers al beschreven.Dit wordt voorafgegaan door een samenkomst in café Bommel en het zou me niet verbazen als de meest innovatieve ideeën daar al worden geboren. Dan woensdag nog even omzetten in acti(e)viteiten en de invulling voor B2D2013 is ook weer geregeld.
Mochten er in Middelburg verder nog interessante dingen langskomen dan zal ik proberen daar via twitter en misschien ook liveblogs iets over te melden.